Uitjesstress

Op stap met de kinderen. In de vakantiefolders ziet het er perfect uit, in het echt loopt het vaak totaal anders. Je kinderen krijgen een driftbui in een sjiek Frans restaurant en moeten poepen in een huifkar op het strand. Wat te doen tegen vakantiestress, restaurantperikelen en boodschappendrama’s?

Voordat je kinderen krijgt, denk je dat als kersverse moeder op vakantie gaan een hoogtepunt in je leven zal zijn. Lekker loom luieren met je baby, elkaar gloedvol in de ogen kijken en je realiseren dat je een gezin bent, staren over zee terwijl je kindje zich eindeloos in het zand vermaakt. Tuurlijk joh, keep on dreaming. De meeste vakanties zien er heel anders uit. Ze zullen vast bestaan, moeders die het als ontspannend ervaren om te zeulen met luiertassen, in exotische supermarkten op zoek te moeten naar poedermelk, kotspartijen in autobussen op te ruimen en eindeloos te proberen wifi te krijgen omdat Bumba de clown zo gemist wordt. Maar de meesten onder ons moeten best even schakelen als ze met hun kinderen de wereld in trekken. Want het zorgen gaat gewoon door. Waar je vroeger kon uitslapen en luieren, staan vroege vogels ook in je vakantie gewoon om zes uur naast je bed. Voor kinderen kan vakantie ook extra stress opleveren. Sommigen vinden het lastig om van omgeving te veranderen en hun dagelijkse ritme kwijt te raken. Zoals bij veel dingen geldt ook hier: een goede voorbereiding is het halve werk. Bespreek voordat je op vakantie gaat welke wensen iedereen heeft, neem die van je kind serieus en leg ook uit wat jij graag wilt doen tijdens de vakantie.

Denk aan de gouden vakantieregel: investeer eerst in je kind, dan zit je sneller op je kont.

Lange reis gehad? Grote kans dat eenmaal op de plek van bestemming iedereen moe of zelfs geïrriteerd is. In plaats van meteen in de regelmodus te schieten (‘Wie doet de boodschappen?’ ‘Pak jij de koffer uit?’ ‘Waar zijn de tentharingen?’ ‘Wie verwijdert die enorme harige spin uit de melkfles?’), kun je je beter even realiseren dat zowel jijzelf als de kinderen tijd nodig hebben om te wennen aan de nieuwe situatie. Het is niet meer dan logisch dat de kinderen zichzelf niet meteen kunnen vermaken. Verdeel de taken handig (als je tenminste niet als één-ouder op vakantie bent). Zorg dat een van jullie de praktische dingen regelt en dat de ander samen met de kinderen de omgeving verkent, gaat uitzoeken waar het zwembad is en, vermoedelijk het belangrijkste van alles, ontdekt waar de ijsjes worden verkocht. Denk aan de gouden vakantieregel: investeer eerst in je kind, dan zit je sneller op je kont.

Teken de dag

Voor sommige kinderen is vakantie moeilijk omdat de structuur ontbreekt. Als je kind thuis veel behoefte heeft aan voorspelbaarheid, helpt hem dat op vakanties ook. Neem sommige routines van thuis mee en bedenk eventueel nieuwe. Zorg in ieder geval dat er regelmaat komt in de vakantiedagen, veel kinderen hebben moeite met lege dagen zonder plan. Je kunt thuis al een plan maken van de dingen die jullie allemaal wi en doen tijdens de vakantie, zodat je kind zich daar op kan voorbereiden. Tijdens de vakantie helpt het ook om ’s ochtends de dag even door te nemen. Als de volwassenen opeens bedenken dat ze naar het strand willen terwijl je kind denkt dat hij met zijn vriendjes gaat spelen op de camping, kan dat zorgen voor een fikse scène (terwijl hij het strand eigenlijk superleuk vindt). Het helpt kinderen vaak als je de dag inzichtelijk maakt voor ze, bijvoorbeeld met tekeningetjes van de verschillende activiteiten. En ja, dat klinkt hartstikke saai en voorspelbaar en niet zoals vroeger toen je nog lekker voor z’n mallemoerskont leefde, maar we hebben nieuws: de mallemoerskontfase is voorbij. Wen er maar aan.

Restaurantje spelen

Geen zin om te koken op je campinggasje of in je vakantiehuisje? Op vakantie gaan de meeste mensen vaker uit eten dan ze normaal doen. Dat kan voor kinderen ook even wennen zijn. Best jammer als je met een dreinende peuter en een met eten gooiende kleuter in een keurig Frans restaurant zit (zeker als er allemaal keurig opgevoede Franse kinderen om je heen zitten die braafjes hun haricots verts naar hun beschaafde mondjes brengen. Met een vork.) Frustrerend en gênant. Maar ja, het ene kind is gewoon wat sneller dan het andere. Sommigen vinden het al van jongs af aan heerlijk, anderen hebben op tienjarige leeftijd nog grote moeite om langer dan een kwartier rustig stil te zitten. Blijf je maar hopen dat dat wel gaat lukken, dan word je steeds teleurgesteld.

Wat kun je doen om de restaurantervaring met kinderen lekker te laten lopen?

• Eet alleen nog maar couscous met worstjes voor de tent of haal elke avond pizza.
• Zoek een kindvriendelijke restaurant, het liefst met een buitenplek waar je kinderen kunnen rondrennen. Er bestaan veel leuke restaurants met een apart hoekje voor kinderen en een kleurplaat. Vaak hebben ze ook aangepaste menu’s voor kinderen die meer bieden dan a een friet met frikadellen.
• Speel om te oefenen soms thuis restaurantje. Dek de tafel eens met een kleed en kaarsen, en laat hen de kok of serveerster spelen. Maak het deftig zodat je ze meteen wat etiquette aanleert. (‘Neeeee, aardappelpuree kan best op een lepel en hoeft niet in je haar.’)
• Als kind aan tafel zitten terwijl je ouders alleen met elkaar praten of een kwartier de menukaart bestuderen, is vervelend. Stel je maar eens voor dat je zelf ergens zit te eten met een groep technische vrienden die de kwantumfysica zitten te bespreken op een niveau waar jij niets van snapt. Betrek je kind daarom bij de keuze voor het eten, bekijk samen de menukaart, doe woordspelletjes of ‘ik zie ik zie wat jij niet ziet’.
• Ga met andere ouders uit eten en zet alle kinderen bij elkaar. Zo hebben zij het gezellig (kunnen zij samen de kwantumfysica even lekker doornemen) en jij ook.
• Zijn je kinderen nog klein, ga dan niet te laat uit eten. Ze zijn dan te moe, te hongerig of hebben die dag al van alles gedaan wat energie kostte. Ga eens overdag uitgebreid lunchen of op zondagochtend ergens ontbijten.

Neem zelf kleurtjes mee en een spelletje. Of leer bootjes vouwen van servetten. Kijk hoelang je het op die manier gezellig kunt houden. En is de rek er al uit terwijl het hoofdgerecht nog moet komen, dan is de tablet aan zet.

Overlast is een relatief begrip

Uiteindelijk hangt het succes van uit eten gaan, boodschappen doen, feestjes bezoeken en op vakantie gaan voor een groot deel van jezelf af. Ja echt. Hoe meer rust en vertrouwen jij uitstraalt, hoe beter je kinderen zich voelen. Je kind kijkt het eerst naar jou om te bepalen of iets veilig is. Zorg dus dat je je op je gemak voelt. Dat is soms makkelijker gezegd dan gedaan. Want vaak voelen we de ogen van anderen al in onze rug prikken zodra we maar denken dat onze kinderen voor overlast zorgen. Maar overlast is een relatief begrip: vrijwel alle kinderen doen wel eens iets waar iemand anders last van heeft. (De meeste volwassenen trouwens ook.) Vaak zegt dit vooral veel over die anderen. De ene volwassene vindt het superleuk als er plotseling een vreemde peuter bij hem aan tafel zit te kletsen, een ander spreekt schande van loslopende peuters in restaurants. Of van loslopende peuters. Of van peuters in het algemeen.

Sommige mensen klagen de hele dag over alles: onvriendelijke winkelbediendes, muziek in de tuin van de buren, falende dienstregelingen, jengelende kleuters. Het is allemaal reden om hun bloeddruk te laten stijgen. Jij of je kinderen kunnen toch nooit aan hun verwachtingen voldoen, dus waarom zou je dat nog proberen? Maak je dus vooral niet te druk om wat mensen van jou of je kind denken. De leuke, tolerante mensen snappen heus wel dat jij je stinkende best doet en kinderen nu eenmaal af en toe wat lastig gedrag vertonen. Blijf gewoon reageren op de manier waarop je dat thuis ook zou doen en waarvan je weet dat dat bij jouw kind het beste werkt. Of koop een T-shirt met heel groot Mea culpa − ik heb een kind erop gedrukt. Dan heb je het sorry zeggen alvast gehad.

Deze tekst komt uit ons boek Van achter het behang tot over je oren en is een deel van het hoofdstuk ‘De supermarktdriftbui en andere uitjesstress.’ De tips uit dit hoofdstuk zijn van opvoedkundige Eva Bronsveld. Naast tips van Eva vind je in  het boek ook columns van Miloe, Roos Schlikker en van mij. We sluiten ieder hoofdstuk af met een bingo of uitspraak zoals je gewend bent op de Club van Relaxte Moeders. Je kunt het boek hier bestellen (en ook inkijken). De prijs is €17,50.