Er was eens een zwarte wolk

“Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen. Je kunt er niets aan doen.”

Zo begint het nawoord van het boek Er was eens een zwarte wolk van Quintra Rijnders. Het gaat over haar ervaring met post partum depressie na de geboorte van haar zoon, inclusief een stevige dosis angst. Hier deelt ze een fragment uit haar boek met ons. Het nawoord om precies te zijn.

Voor alle moeders (en andere mensen) met angsten en depressies…

Hoe vaak het wel niet tegen me gezegd is, en elke keer geloofde ik het niet. Ik moest gewoon nog even doorzetten, de knop moest nog even om. Met de beste bedoelingen krijg je helaas ook het advies om de knop om te zetten, zeker de eerste tijd. En juist van de mensen die veel om je geven en het beste met je voor hebben. Mensen om me heen die dichtbij mij stonden, gaven aan niet te begrijpen hoe ik van zo’n zelfverzekerd persoon kon veranderen in een zielig plantje.

En nog heb ik nu soms een gedachte, een schim, zeker als ik een andere moeder gelukkig zie zijn met een baby. Waarom kon ík er nou niet van genieten? En als ik nou… Misschien bij een derde? Om snel de gedachte weer weg te wuiven. Helaas ben ik hormonaal belast. En dat is iets dat ik zal moeten accepteren.

Omdat zoiets simpels als voor je eigen kinderen zorgen niet lukt, veroordeel je jezelf. Ik ben een perfectionist, wat het er voor mij niet makkelijker op maakte. Ik vond mezelf een totale loser. Pas achteraf geloof ik het (soms dus door mezelf weer opnieuw te overtuigen): ik kon er niets aan doen. Ik weet dat nu omdat ik me sinds ongeveer de jaarwisseling 2014/2015 weer helemaal normaal voel. Zoals voor mijn zwangerschappen, denk ik. Same same but different. Meer behoefte om naast werken en geld verdienen iets positiefs voor de wereld te doen, vandaar het boek.

Meestal gaat depressie ook gepaard met schuldgevoel. Het hoogtepunt van mijn schuldgevoel was in de weken dat ik naast depressief ook nog heel erge griep had en bivakeerde bij mijn schoonouders – ik heb in die tijd meer bij mijn schoonouders gewoond dan thuis. Ik was zo slecht, ik kon het niet meer opbrengen om ‘s nachts uit bed te komen en mijn zieke dochter te helpen. Mijn schoonouders waren fysiek niet veel beter, qua griep, en door de leeftijd waarschijnlijk slechter af dan ik. Toen ik me met al mijn krachten naar het bed van mijn dochter (toen net 3) had gesleept, moet ze het gevoeld hebben: ze was aan het huilen en hoesten, maar zei door haar tranen heen: ‘Ga nou slapen mama! Jij moet slapen’

Ik heb me nog nooit zo waardeloos gevoeld, met name mentaal op dat moment.

De drie belangrijkste dingen op een rij die kunnen helpen om genezing te bespoedigen:

1. Durven toe te geven dat je hulp nodig hebt. Gelukkig wist ik al van mijn eerste kraamperiode met mijn dochter dat dit belangrijk was en heb ik dit vrij snel gedaan toen ik me slecht begon te voelen na de geboorte van mijn zoon. Je hoeft niet alles in het leven alleen op te lossen of alleen aan te kunnen.
2. Het vinden van datgene wat jou weer positief gaat prikkelen. Na de bevalling van mijn dochter had ik (voor mij) al de gekste dingen uitgeprobeerd, waaronder breien en schilderen. Dat deed het voor mij niet, degenen die mij kennen zal dat niet verbazen. Maar ook toen was ik wanhopig. Voor mij was het de eerste keer werk, de tweede keer het totaalpakket van verblijf bij schoonouders, diverse therapieën en tuinieren waardoor ik heel langzaam de zon begon te zien achter de donkere wolk waar ik in zat.
3. In het verlengde van het voorgaande: sta open voor alles. Ik had nooit gedacht dat ik softe therapieën zou volgen, al helemaal niet op het gebied van het lezen van aura’s. Toch heeft het me geholpen door deze periode heen te komen. Van anderen heb ik gehoord dat meditatie en mindfulness heel erg hebben geholpen. Je moet je eigen ding vinden, maar probeer vooral overal voor open staan en alles te proberen. Geef jezelf telkens weer opniew die kans om beter te worden.

Er liggen nu nog steeds ongeveer tweehonderd pillen (antidepressiva en spanningsremmers) in mijn laadje in de badkamer. Ik kijk er nu met een glimlach naar. Sterker nog: ik geniet er zelfs een beetje van dat ze daar liggen. Ik heb ze niet meer nodig.

Quintra bracht afgelopen september een boek uit over haar eigen worsteling met twee post partum depressies; over hoe ze erin verzeild raakte maar vooral ook hoe ze er weer uitkwam. Ze hoopt met het boek vrouwen die nu lijden aan een depressie te helpen door het delen van haar ervaringen met deze slopende ziekte en het herstel ervan – en ze hoopt meer begrip te creeëren in bredere zin, dat een depressie of angststoornis net zo echt is als een gebroken been. Mocht je meer willen weten over het boek, informatie vind je hier.

Meer zien of lezen?

Een paar weken zond de VPRO de documentaire ‘Roze Wolk’ uit. Kijk hier voor meer informatie daarover en een link naar uitzending gemist.

Er zijn natuurlijk nog veel meer boeken verschenen over dit onderwerp. Hier een kleine greep.

Perfecte moeders bestaan niet

Diana Koster schreef dit praktische (zelfhulp)boek voor alle vrouwen die wel een steuntje in de rug kunnen gebruiken tijdens hun nieuwe levensfase. Ze combineerde in dit boek haar kennis met ontroerende praktijkverhalen, humor, positiviteit en oefeningen. Op de website van Perfecte moeders bestaan niet zijn een aantal van deze oefeningen te downloaden. Diana was een bevlogen VrouwenCoach en Verloskundige. Ze is dit jaar helaas geheel onverwacht en te vroeg overleden.

The Gentlemom

Ellen en Kirsten zijn samen The Gentlemom. Twee Vlaamse vrouwen die kampten met een postnatale
depressie. Ze zijn een journaliste en een fotografe die de buik vol hebben van het perfecte plaatje en de schone schijn en willen eerlijk zijn. En mild. In hun boek beschrijven ze op hun eigen ervaringen met het veranderde lichaam, de drukte die een gezin met zich meebrengt, emoties, de relatie en de postnatale depressie.

De mooiste tijd van je leven

Marleen Castelein is moeder, journalist en literatuuronderzoeker. Aan de hand van persoonlijke ervaringen en verhalen van andere moeders beschrijft ze in haar boek hoe de praktijk van het moederschap iets minder rooskleurig is dan het beeld dat je ervan krijgt door films, televisie en tijdschriften. Kijk hier voor meer info.

Hoezo, roze wolk?!


Renske Tjoelker heeft twee dochters en toen ze moeder werd, had ze allesbehalve een roze wolk. Dit resulteerde in de oprichting van haar eigen praktijk Mamas-coach, waar ze moeders begeleidt die geen roze wolk ervaren of een betere balans willen tussen hun werk en gezin. Met haar boek Hoezo roze wolk?! biedt ze een realistische kijk op het moederschap en helpt moeders ervan te genieten.

Postpartum depressie

Auteur Anne Marleen Meulink is journalist en cultureel antropoloog. Ze maakt op basis van wetenschappelijke inzichten helder wat bekend is over de oorzaken en de gevolgen van postpartum depressie. Ze beschrijft wat de impact ervan is op het gezin en geeft handvatten voor ondersteuning en behandeling. Dit boek is geschreven voor iedereen die steun wil bieden aan vrouwen die in deze bijzondere levensfase psychisch lijden. Meer informatie vind je hier.