De goede kant

Elsbeth is moeder van Keet (17) en Teun (11) en getrouwd met Henno. Keet deed dit jaar eindexamen en kreeg deze week het verlossende telefoontje.

‘Weet jij waar mijn Not Here By Luck t-shirt is?’ vraag ik aan Henno terwijl ik speur in mijn kledingkast, die qua orde niet onderdoet voor de gemiddelde puberkamer. Het is 9 juni. De dag waarop eindexamenkandidaten worden gebeld over hun examenuitslag. Keet zit voor een skateboard-tour in Lissabon, waar ze op het belletje van haar mentor wacht. Als support op afstand wil ik vandaag het shirt aan dat werd gemaakt voor de première van haar Not Here By Luck-video die Nike van haar maakte.

Ik heb het altijd een mooie titel gevonden: Not Here By Luck. Omdat het zoveel zegt. Terwijl ik in mijn t-shirt naar Teun’s school fiets om te helpen met afscheidsacitviteiten van groep 8, denk ik aan een blog dat ik ooit schreef over de term zondagskind. Een stempel dat ik als kind vaak kreeg. Niet alleen omdat ik ook daadwerkelijk op een zondag na meer dan 48 uur mijn moeder verloste van een marathonbevalling, maar ook omdat mij alles leek aan te waaien. Omdat het kwartje bij mij altijd de goede kant op leek te vallen. ‘En,’ schreef ik in dat blog, ‘als je dat label maar vaak genoeg hoort dan ga je er zelf ook in geloven.’ Pas jaren later, toen ik al een tijdje ook het label volwassen mocht dragen, besefte ik dat ik het eigenlijk best een vervelende term vind. Omdat het impliceert dat alles wat je doet maar geluk is. Omdat het doet voorkomen dat je zelf geen invloed hebt. Toen ik Henno jaren geleden vroeg of hij een zondagskind was, antwoordde hij: ‘Ik denk het wel… maar ik vind eigenlijk dat ik mezelf daarmee tekort doe.’ En daarmee verwoorde hij precies wat ik al ergens voelde.

Ik krijg vaak de vraag of we hadden verwacht dat ze het zo ver zou schoppen

Ik krijg vaak de vraag of wij al vroeg zagen dat Keet talent had. Of we hadden verwacht dat ze het al zo jong zover zou schoppen. Inmiddels kan ik die vraag redelijk op de automatische piloot beantwoorden: ja we hadden best snel door dat ze aanleg had toen ze als klein meisje al wedstrijdjes van jongens won. Maar we vertellen ook dat het meer is dan aanleg. Dat het ook doorzetten is, hoe vaak ze ook valt, hoe vaak een truc ook niet lukt, ze staat weer op en probeert het opnieuw. En dat het vooral plezier en motivatie is, maar dat ze ook mazzel heeft met haar omgeving. Met een vader die haar door het hele land wilde vervoeren, die ’s avonds op de raarste tijdstippen nog roept ‘ga nog even pushen joh!’ Met een huis waar altijd al skateboards rondslingerden. Met ouders die haar van de naschoolse opvang haalden zodat ze in plaats daarvan haar middagen in het skatepark kon spenderen.

Talent = aanleg x leervermogen x plezier x omgeving leerde ik uit het boek De Talentformule. Keet kan alle onderdelen van die formule aftikken. Als ik mijn fiets bij de school van Teun neerzet denk ik aan de berichten die ik de afgelopen maanden in de media voorbij heb zien komen over kansenongelijkheid. Over de steeds groter wordende kloof tussen kinderen uit de ene wijk en kinderen uit de andere wijk. Het wordt meer en meer zichtbaar dat het enorm uitmaakt in welk nest je bent geboren; wie je ouders zijn en in welke wijk je woont.

Het duurt nog uren voor het verlossende telefoontje uit Portugal komt. Maar om kwart over twee zie ik een heel blij gezicht op mijn scherm. Het kind is geslaagd voor de havo. Met een prachtige cijferlijst ook nog eens. Not by luck, niet omdat ze een zondagskind is dat alles komt aanwaaien, ze heeft er hartstikke hard voor gewerkt. Maar toch. Misschien toch wel met het niet te onderschatten geluk dat ze aan de goede kant van de kansenkloof is geboren.