Leer

5 opvoedlessen van Auschwitz-ballerina Edith Eva Eger (91)

 Als zestienjarig meisje kwam Edith Eva Eger (91) terecht in Auschwitz waar haar ouders naar de gaskamer werden gestuurd. Zij en haar zus overleefden ternauwernood, onder andere omdat Eger danste voor kampcommandant Joseph Mengele. Sindsdien wordt ze ook wel de ballerina van Auschwitz genoemd. Twee jaar geleden verscheen haar boek ‘De Keuze, leven in vrijheid,’ waarin ze beschrijft hoe ze haar trauma’s overwon, leerde leven zonder schuldgevoelens en schaamte en als psychotherapeute anderen hielp hetzelfde te doen.

Anderhalf jaar geleden las ik haar boek. Haar verleden, haar reis, haar visie op dader- en slachtofferschap en hoe we onszelf gevangen kunnen houden in het drama en het verhaal van ons verleden, vond ik levensveranderend. Ik ben daarna op allerlei manieren met die thema’s aan de slag gegaan en vorige week zag ik de 91-jarige Eger dansend het podium opkomen in het Figi Theater in Zeist. Ze gaf er een masterclass waarin ze op krachtige, vrolijke, ondeugende en kwetsbare wijze haar levenslessen deelde, onder andere over opvoeden. De vijf die ik het mooiste vind, deel ik graag nogmaals hier.

  1. Adem vaker in

‘Er kwam een man bij me die moeite had met zijn gevoelens en emoties. Hij vertelde al snel dat zijn hond was overleden toen hij een jongetje van negen jaar was. Hij was ontroostbaar geweest. Toen zijn vader hem zag huilen, had hij vermanend zijn vinger geheven en streng gezegd: ‘jongens huilen niet!’ Vervolgens nam hij zijn zoon mee naar de dierenwinkel en kocht een nieuw puppy voor hem. De man had de rest van zijn leven geen traan meer gelaten. De boodschappen die ouders hun kinderen geven, blijven een leven lang bij hen. Ze passen zich aan, en daarmee verdwijnt hun identiteit en onschuld. Adem als ouder wat vaker in en reageer of oordeel niet meteen als je kind iets zegt of doet. Is wat je wil zeggen aardig, nodig, en helpt het je kinderen?’

  1. Bedek zuurkool niet met chocola

‘Als een kind zegt dat het pijn heeft aan zijn of haar pink, en de ouder antwoordt ter relativering: ‘joh, ik zag net een man zonder armen! Dat is pas erg!’ zal het kind zich niet beter voelen, maar slechter. Het is niet de taak van ouders om hun kinderen op te vrolijken, om zuurkool met chocolade te bedekken. Het is de taak van ouders om de gevoelens van hun kinderen te erkennen, erbij te blijven en er niet over te oordelen.’

Foto: Paul ten Broeke

  1. Houd van jezelf

‘Je kunt een ander, ook je kind niet, niet geven wat je zelf niet hebt. Kinderen leren niet door wat je hen vertelt, ze leren door te zien. Zorg dus dat je van jezelf houdt en goed voor jezelf zorgt. Laat je behoefte aan goedkeuring en perfectie los, je bent uniek zoals je bent. Wees niet altijd sterk, wees krachtig.’

  1. Luisteren is iets anders dan horen

‘Waar kom ik vandaan?’ vroeg een jongen aan zijn ouders. Ze gaven hem een uitgebreide les seksuele voorlichting. De jongen zweeg even en zei toen: ‘Jeff komt uit New York, ik wil weten waar ik vandaan kom.’ Als je echt en met compassie naar je kinderen wil luisteren, check dan of je de vraag goed hebt begrepen door hem te herhalen. Ik vind onderwijs heel belangrijk, maar alleen als het kinderen niet leert wat ze moeten denken maar hoe ze moeten denken.’

  1. Weet wat je bent verloren

‘Op een dag ging ik met mijn kleindochter een balletjurk kopen, de mooiste en duurste want ik was zo blij dat ze ballerina wilde worden! Net als ik vroeger. Tijdens het winkelen werd ik ineens overmand door verdriet. Ik snapte het niet, ik was toch opgetogen dat mijn kleindochter op balletles ging? Tot ik besefte dat zij ging doen wat ik als kind zo graag had gewild. Als meisje bracht ik dagelijks vijf uur door in de balletstudio tot de Tweede Wereldoorlog ruw een einde maakte aan mijn droom. Ik was verdrietig om wat ik had verloren. We rouwen niet om wat er is gebeurd, maar om wat er niet is gebeurd. Om het kind dat we niet konden zijn, de onschuld die we kwijtraakten. Tegelijkertijd gebeurt alles met een reden. De vraag is niet waarom ik, maar wat nu?’

Met dank aan de organisatoren van de masterclass De School voor Transitie, Expertisecentrum Omgaan met Verlies en Publicatiebureau In de Wolken

In het boek De keuze deelt dr. Eger haar oorlogsherinneringen en de opmerkelijke verhalen van hen die zij sindsdien heeft geholpen. Ze doet uit de doeken hoe ze als psycholoog haar cliënten al jarenlang helpt om zich uit hun eigen gedachten te bevrijden, en hoe iedereen uiteindelijk voor vrijheid kan kiezen.

Het boek is online hier verkrijgbaar en kost €12,99

Vorige bericht Volgende bericht

Ook leuk

Geen reacties

Laat je reactie achter