Ruimte innemen

‘Doen jullie vaak dingen samen?’ Ik zit met een vriendin op het terras. De eerste dag dat dat weer mag voor twaalf uur ’s middags. Een grote parasol beschermt ons tegen de regen. ‘Wat bedoel je?’ Ik kijk haar niet begrijpend aan. ‘Nou als jij en Henno ’s avonds thuis zijn, doen jullie dan vaak dingen samen?’ Ik denk na. We hangen ’s avonds na het eten vaak samen op de bank. Of hij kijkt zijn eigen Netflix-serie, terwijl ik pakjes voor de webshop inpak, of mijn tienduizend stappen nog probeer vol te krijgen of een foute serie kijk met Keet.

Ze vertelt me dat zij vaak op de bank programma’s mee zit te kijken die ze niet perse wil zien. Terwijl ze eigenlijk iets anders zou willen doen. ‘Echt? Waarom?’ Ik weet niet of ik dat echt vroeg of dat mijn hoofd boekdelen sprak. ‘Ik ben het meest gelukkig als we wel met zijn allen zijn, maar allemaal lekker met ons eigen ding bezig zijn,’ zeg ik. ‘Als Henno staat te koken, ik aan de keukentafel een domme puzzel zit te maken of op mijn telefoon scroll en Teun op de achtergrond ook zijn ding doet.’
Zij bekent dat als haar man in de keuken bezig is, zij ook het gevoel heeft iets nuttigs te moeten doen, en dan maar even de was gaat opvouwen of zoiets. En dat als ze met haar vijfjarige dochter thuis is, ze altijd iets met haar doet. Met haar gaat kleien. Al kan ze inmiddels geen klei meer zien.

Ik had mezelf volkomen weggecijferd

Toen ik jaren geleden op de bank lag bij een haptotherapeute, vroeg deze mij in een van onze eerste sessies of ik vond dat ik voldoende ruimte innam. ‘Ik vind dat je er een beetje iel bijligt,’ zei ze. ‘Je mag wel wat meer ruimte innemen, wat ruimer in je vel zitten.’ Het was in de tijd dat ik mezelf compleet kwijt was geraakt. Keet was bijna twee en ik was vooral heel hard bezig voor haar te zorgen. Toen Henno dat jaar de ziekte van Pfeiffer kreeg en ik de zorg voor hem ook meer dan serieus nam, had ik mezelf volkomen weggecijferd. Er was weinig Elsbeth over. Er was moeder­-Elsbeth, vrouw­-Elsbeth en werk­-Elsbeth, maar de leuke-­dingen­-voor­-jezelf­-doen-­Elsbeth was praktisch verdwenen. Ik nam geen tijd voor mezelf meer, zelfs niet in huis. Zelfs toen Henno al lang en breed beter was, deed ik vooral wat ik dacht dat ik moest doen, in plaats van wat ik wilde doen. Onnodig. En zonder dat iemand dat van mij verlangde. Ik kijk naar de vriendin tegenover me, herken mezelf van jaren terug en krijg het plaatsvervangend benauwd.

‘Wat zullen we doen?’ vraag ik haar als ze op haar telefoon de tijd checkt. De bui maakt het terrasbezoek niet perse aantrekkelijk, maar het terras verlaten en de fiets opstappen is dat nu ook niet. ‘Zeg jij het maar,’ zegt ze. Ik pak mijn telefoon er ook bij en laat haar een tweet zien die ik deze week had opgeslagen:

“Maakt mij niet uit” is niet bescheiden want je dwingt de ander voor jou te kiezen. Het is luiheid, staat er.

Ik had hem opgeslagen omdat hij me deed denken aan mijn slechte periode. Aan toen ik er niet helemaal was. Was het luiheid, dat ik me niet uitsprak? Vermoeidheid? Het was wél bescheidenheid. Het was geen plek willen innemen, de ander ruimte willen geven. Me niet realiserend dat die ander die ruimte helemaal niet altijd voor jou wil of kan invullen. ‘Kies jij maar,’ lijkt aardig, maar je uitspreken is eigenlijk aardiger. Niet alleen voor jezelf.

Het is ondertussen gestopt met zachtjes regenen. De regen heeft tropische vormen aangenomen en als toegift is het nog gaan onweren ook. We schieten allebei in een slappe lach. ‘We nemen nog een bakkie,’ hakt ze de knoop door. Met een beetje hulp van de weergoden.