Anne van Mechelen is docent Nederlands, jeugdliteratuurkenner, vrouw van Hans en moeder van Foske (11), Lot (9) en Rein (6). Ze heeft een fijn Instagram-account met kinderboekentips dat Langlevelezen heet en sinds vorige maand voorziet ze ook ons van boekentips.
Jaren geleden ontving ik van vrienden een prachtig geïllustreerde versie van het boek ‘Kees de Jongen’. Van het genre ‘graphic novel’ had ik toen nog nooit gehoord. Dat kwam pas later toen ik mijn eerste graphic novel voor kinderen kocht: Jane, de vos en ik (10+). Een boek over een meisje dat gepest wordt op school en ontzettend eenzaam is. Wat was ik onder de indruk van de schitterende illustraties en het samenspel met de tekst.
Over graphic novels bestaan wel wat misverstanden. Vaak worden boeken als ‘De waanzinnige boomhut’ of ‘Het leven van een loser’ ook onder dit genre geschaard, maar in mijn ogen is een graphic novel écht iets anders. Met name de diepgang en een duidelijk thema zijn ontzettend belangrijk voor dit soort boeken.
Op school zie ik dat jongeren dol zijn op deze verhalen. Als ze tijdens de les op mijn bureau liggen, worden ze in een mum van tijd gepakt door leerlingen die vervolgens niet meer luisteren naar wat ik vertel, maar verdiept zijn in het boek. Hieronder een aantal beeldverhalen die veel indruk op mij hebben gemaakt en die zeker de moeite van het lezen waard zijn voor jongeren.
Dagen van zand (12+)
Aimée de Jongh heeft al heel wat graphic novels op haar naam staan. Op haar laatste werk, haar beeldverhaal van de klassieker Lord of the Flies kwam een ware run. Toch heeft dit werk van haar niet de meeste indruk op mij gemaakt. Dat is het boek Dagen van zand waarin ze het indringende verhaal vertelt over de Dust Bowl en de Great Depression in de jaren ’30 in de Verenigde Staten. We volgen John, een fotograaf die naar het gebied van de Dust Bowl wordt gestuurd om daar de erbarmelijke omstandigheden vast te leggen. Vol goede moed vertrekt hij richting Oklahoma, maar eenmaal daar aangekomen wordt hij geconfronteerd met het echte leven. Dat maakt meer bij hem los dan hij verwacht had.
‘Dagen van zand’ is een indringend historisch-fictieverhaal, waarin belangrijke vraagstukken aan bod komen over de werkelijkheid en het beeld dat we aan de wereld willen laten zien. Het verhaal is wrang en indrukwekkend en laat je achter met kippenvel. Wat ook mooi aan het verhaal is, is dat er tussen de illustraties door ook foto’s zitten die de werkelijkheid weergeven.
De bibliothecaresse van Auschwitz (13+)
Zoals Lord of the Flies ook vertaald is van ‘gewoon’ boek naar een beeldverhaal, zo zijn er meer van dit soort boeken. Een daarvan is Het Achterhuis, waarin een fragment uit het dagboek van Anne Frank omgezet is tot een beeldverhaal. Een ander boek dat op dezelfde manier vertaald is, is De bibliothecaresse van Auschwitz. De veertienjarige Dita komt tijdens de Tweede Wereldoorlog met haar gezin terecht in concentratiekamp Auschwitz. In het geheim is er in het kamp een schooltje opgezet en Dita krijgt de verantwoordelijkheid om voor de boeken te zorgen. Met ongelooflijk veel toewijding wijdt Dita zich aan deze taak, ondanks alle ellende die er om haar heen plaatsvindt.
‘De bibliothecaresse van Auschwitz’ is een heftig en verdrietig verhaal en is niet zomaar voor iedereen weggelegd. De combinatie van tekst en beeld is soms schokkend, maar tegelijkertijd is het verhaal zo bijzonder dat je het boek niet kunt wegleggen. Deze graphic novel is echt een boek om samen met je tiener te lezen en erover in gesprek te gaan.
Thornhill (13+)
Een graphic novel, maar dan weer net wat anders, doordat in dit boek twee verhaallijnen door elkaar lopen. We maken kennis met Mary, die in het jaar 1982 in het weeshuis Thornhill woont. Mary wordt gepest en is ontzettend eenzaam. Maar ze probeert moedig stand te houden en zich niet te laten kennen. Ze ontsnapt uit het dagelijkse leven door poppen te maken. De andere verhaallijn gaat over Ella, die in het jaar 2017 vlakbij Thornhill woont. Het huis en de tuin hebben een onweerstaanbare aantrekkingskracht op haar. De verhaallijn van Mary is weergegeven in tekst, terwijl we Ella leren kennen via paginavullende illustraties.
Thornhill is een macaber verhaal dat je niet loslaat, en de twee verhaallijnen zorgen ervoor dat je door wil lezen. Het leven van Mary maakt je verdrietig en naarmate het verhaal vordert bouwt de spanning zich op. Aan alles voel je dat dit niet goed kan aflopen. Dat geldt ook voor het verhaal van Ella. Tijdens het lezen wil je naar het papier roepen dat Ella moet stoppen met wat ze van plan is, maar helaas heeft papier geen oren. De poppen van Mary geven het geheel een spookachtig tintje.
Les Normaux (15+)
Dit is een verhaal over Sébastien die verhuist naar een magische versie van Parijs. Tijdens zijn eerste avondje stappen wordt hij verliefd op een vampier die ook model is. Sébastien heeft magische gaven, maar zijn ouders probeerden die altijd te onderdrukken. Nu hij achterin de twintig is besluit hij aan de universiteit magie te gaan studeren. Alleen is de magische wereld hem vreemd en is hij ook nogal mensenschuw. Naarmate de tijd vordert begint hij steeds meer zijn weg te vinden en wordt het contact met Elia, de vampier voor wie hij gevoelens heeft, steeds iets makkelijker.
Les Normaux is niet makkelijk in te delen in een specifiek genre, anders dan een graphic novel. Het heeft fantasy-, romance- en queerelementen. Daardoor gebeurt er veel in het verhaal en moet je je aandacht erbij houden. Toch heeft deze graphic novel alles in zich wat jongeren van boven de 15, die houden van fantasy, zal aanspreken. De verhaallijn is spannend, ontroerend, bij tijd en wijle humoristisch én is ook nog eens onderdeel van een serie. Ik ben benieuwd naar het tweede deel.
Pardalita (12+)
Pardalita gaat over de zestienjarige Raquel die in een klein stadje in Portugal woont. Ze heeft twee beste vrienden en een vriendje Miguel. Maar dan komt er een nieuw meisje op school, Pardalita, en Raquel is gelijk verkocht. Ze kan niet anders dan denken aan Pardalita en wil heel graag bij haar in de buurt zijn. Zou ze daadwerkelijk verliefd zijn geworden op een meisje?
Ook deze graphic novel speelt met de regels. Tekst en beeld worden afgewisseld en dat maakt het een feest om te lezen. Niet voor niets werd dit verhaal bekroond met een Zilveren Griffel én een Zilveren Penseel. Het verhaal over Raquel is klein, puur en kwetsbaar en dat maakt het zo ontzettend fijn om te lezen. Eigenlijk is dit verhaal een mooie volgende stap voor jongeren die ook genoten hebben van het boek ‘Doen, durven of de waarheid’ dat ik in een eerder blog al noemde.
Geen reacties