Wanneer begin je met zakgeld geven? Vanaf welke leeftijd geef je je kind een eigen bankpas? In hoeverre laat je je kind zelf bepalen waar ze geld aan uitgeven? Zakgeld en kinderen, er zijn nogal wat dingen waar je rekening mee moet of wilt houden. Er zijn ook nogal wat dingen anders dan toen wij kind waren. Ik volgde de workshop Financiële opvoeding in een digitale wereld van De Volksbank en stak daar heel wat van op. De belangrijkste lessen deel ik hier graag met jullie!
Tip 1. Begin vroeg met zakgeld geven, maar niet té vroeg
Ieder kind is anders, dus de één is eerder aan zakgeld toe dan de ander. Gemiddeld genomen is zes jaar een goede leeftijd om te beginnen met zakgeld; als je kinderen naar groep drie gaan en ze leren rekenen. Dan kunnen ze ook gaan snappen dat de ene munt groter is dan de andere en wat dat betekent. En vanaf die leeftijd kun je ze ook leren dat het niet slim is om alles in één keer uit te geven. Begín in ieder geval met contant geld en een spaarpot, zodat kinderen zien dat het een ruilmiddel is.
Tip 2. Geef je kind al op de basisschool een eigen pasje en betaalrekening
Net als ik, denken een heleboel mensen dat het goed is om je kind een eigen betaalpas te geven zodra hij of zij naar de middelbare school gaat. Maar wat leerde ik in de workshop? Dat dat dus aan de late kant is. Het is slimmer om je kind al een paar jaar eerder, vanaf zijn of haar achtste of negende een pasje te geven. Je kunt je kind dan eerst een deel in contact geld blijven geven en een deel op een betaalrekening zetten.
Het voordeel van vroeg beginnen is dat je kinderen op dat moment nog niet aan het puberen zijn, en dat ze nog open staan voor jouw begeleiding. Begin je hier mee als ze naar de brugklas gaan, dan is dat juist op het moment dat ze gevoelig zijn voor groepsdruk, en dat is ook het moment dat er meer verleidingen zijn (de supermarkt naast het schoolplein bijvoorbeeld!).
In het begin, als ze nog jonger zijn is het handig als jij het pasje nog bij je houdt en het ze alleen geeft als ze iets gaan pinnen, als ze ouder zijn zullen ze het pasje zelf bij zich dragen. Dan zijn ze er ieder geval wel al aan gewend er mee om te gaan!
Tip 3. Leer ze veilig omgaan met de pincode en het pasje
Zodra je kinderen zelf op pad mogen/kunnen met het pasje is het goed om met ze te bespreken dat ze de pinpas altijd op een vaste plek bewaren. In een portemonnee of in hun telefoonhoesje. Zodra ze een pincode hebben leer je ze uiteraard dat ze die pincode echt met niemand (behalve met jou) mogen delen. Ook niet als iemand zegt van de bank te zijn. In de workshop hoorde ik voor het eerst het woord geldezel; mensen die een pinpas met pincode uitlenen of hun bankrekening ter beschikking stellen aan criminelen die dit gebruiken om crimineel geld weg te sluizen. En leerde ik dat er op middelbare scholen (zelfs bij brugklassers) de laatste jaren heel veel slachtoffers zijn hiervan. In het filmpje hieronder wordt het begrip uitgelegd.
Tip 4. Bespreek van te voren waar jouw kind het zakgeld aan mag uitgeven
Help mijn kind geeft het zakgeld alleen maar uit aan snoep! Aan games! Of aan gokspelletjes op de kermis! En: moet je kind zelf zijn of haar telefoonabonnement ervan betalen? Mag je als ouders bepalen waar je kind zijn of haar geld aan uitgeeft, of is dat helemaal aan het kind zelf? Wat me in de workshop wel duidelijk werd, is dat hier geen goed of fout aan is. Zakgeldexperts Annelou van Noort en Hilde Krens, die de workshop gaven, hameren er vooral op dat je hier van te voren met elkaar over praat.
‘Maak afspraken met je kind over waar zakgeld voor bedoeld is,’ zeggen zij. Die afspraken kunnen variëren, ze moeten wel bij jou en jullie gezin passen. Je kan bijvoorbeeld zeggen: zakgeld is niet voor chips en snoep want dat hebben we ook thuis. Of je kunt zeggen, maximaal een x bedrag mag naar dit soort dingen gaan. Je kunt ook afspraken maken dat ze als ze bijvoorbeeld een game willen kopen, ze dit eerst met jou moeten overleggen. Of dat ze bij grotere bedragen er altijd minstens één nacht over moeten slapen. Het kan je helpen om samen met je kind deze afspraken vast te leggen. Dat kan bijvoorbeeld in een zakgeldcontract. Daarover kun je hier meer lezen. Annelou raadt ook aan om af en toe een Money date met je kind in te plannen: een gesprek om samen te bespreken hoe het gaat met de financiën van je kind en of de afspraken nog naar ieders zin zijn.
Máár, zakgeld is er ook om ervaring op te doen in de omgang met geld, het is ook leergeld. En daarom is het ook goed om ruimte te geven zodat je kind eigen keuzes kan maken.
5. Leer je kinderen dat ‘virtueel geld’ in apps ook echt geld kost
In games, maar ook op TikTok of Instagram zitten heel wat verleidingen. Van Lootboxes tot virtuele munten of de belofte tot een advertentie-vrije app. Wat de experts in de workshop benadrukken is dat het belangrijk is om zelf de tijd te nemen om te kijken hoe de game die je kind speelt werkt. Hoe zit het in die game met in-app aankomen? Dus les één is: verdiep je er zelf in. Leg je kinderen vervolgens uit dat alles wat ze in een game virtueel kopen ook echt geld kost. Je kunt ze bijvoorbeeld het benodigde bedrag eerst laten pinnen van hun rekening en dit aan jou betalen. Zodat dat besef er echt komt.
6. Check voor meer info de Ouderwijs
De workshop die ik volgde was georganiseerd omdat afgelopen week het platform OuderWijs online is gegaan. OuderWijs is een nieuw initiatief van de Volksbank om ouders te helpen bij de financiële opvoeding van hun kind. Op dit platform vind je nog veel meer informatie om je kind te leren omgaan met geld en te behoeden voor financiële valkuilen en verleidingen. Dus als jouw vraag niet in dit artikel is beantwoord, grote kans dat je het antwoord wel via Ouderwijs vindt.
Dit artikel schreef ik in samenwerking met De Volksbank.
Geen reacties