12 tips om minder voedsel te verspillen

Begin deze maand was ik uitgenodigd voor het verspillingsvrij-diner. Een avond die werd georganiseerd door de stichting Samen tegen Voedselverspilling, die als doel heeft om in 2030 voedselverspilling met de helft (!) te verminderen. 

Ik heb die avond niet alleen heel lekker gegeten (het diner, gemaakt met voedsel dat ‘over’ was, werd verzorgd door chefkok Nel Schellekens), maar ook superveel geleerd én ik ging vol goede voornemens weg. We zijn nu drie weken verder. En wat blijkt? Het is niet alleen bij goede voornemens gebleven. Wij hebben deze maand écht minder eten weggegooid. Als het aan ons ligt gaan we die 50% makkelijk halen.

Ondertussen heb ik ook tips verzameld waar ik zelf al veel aan heb én heb ik antwoorden op vragen die ik van jullie op mijn Instagram story kreeg verzameld. Hieronder mijn favoriete tips en antwoorden over hoe je ervoor kunt zorgen dat ook jij minder voedsel verspilt.

1. Iets wat geur, kleur en smaak heeft gooi je niet weg

Chef Nel Schellekens kookte niet alleen fantastisch die avond, ze strooide tussen de gangen door ook met nuttige tips. Zoals deze: ‘Iets wat geur, kleur en smaak heeft gooi je niet weg.’ Oftewel, Nel gebruikt álles wat ze nog in de (koel)kast heeft liggen. Ik vond dat heel inspirerend en probeer nu veel meer te kijken hoe ik restjes toch nog ergens in kan verwerken. Zo maakte ik onlangs een risotto met restjes courgette, zoete aardappel, ui en knoflook en die werd mega-lekker en maakte ik een keer ‘onze’ rucolasoep, waar ik ook restjes courgette en spinazie indeed.

2. Kliekjes eten is het lekkerste wat er is, maar kun je kliekjes ook nog invriezen als ze al een paar dagen in de koelkast lagen?

Nog een uitspraak van Nel: ‘de vijfde smaak, naast zoet, zuur, zout en bitter, is umami. Umami heeft een nachtje slapen nodig en daardoor zijn kliekjes die je een dag later eet vaak nog lekkerder.’ Ik zocht achteraf het woord umami op en zag op Wikipedia dat Japans is voor hartig of heerlijkheid.

Maar wat als je dat kliekje vergeet (overkomt mij nog wel eens…) kun je hem dan nog eten? Dit vroeg ook Carolien zich af. Daarop kreeg ik het volgende antwoord van de Verspillingsvrij helpdesk: ‘Een kliekje dat je in de koelkast bewaart, kun je binnen twee dagen nog opeten. Ligt een maaltijdkliekje langer dan twee dagen in de koelkast? Gooi het dan weg. Na twee dagen is de kans dat er schadelijke bacteriën groeien waar je ziek van kunt worden, groter. Je kunt het daarom ook beter niet meer invriezen. Als je het restje langer dan twee dagen wilt bewaren, laat het dan na bereiding afkoelen en vries het daarna direct in. Kliekjes zijn tot drie maanden houdbaar in de vriezer.’

3. Bewaar geraspte kaas in de vriezer

Ik weet niet meer wie mij deze tip gaf, maar het is voor mij de uitvinding van de eeuw. Geraspte kaas kun je dus gewoon in de vriezer bewaren! Hoe handig is dat. Zo heb je altijd goede geraspte kaas op voorraad en gaat er nooit meer een oud pakje in de prullenbak.

4. Voer een restjesdag in

Tijdens de Verspillingsvrij-avond vertelde foodblogger Francesca dat zij voorheen altijd weekboodschappen deed, maar merkte dat ze dan regelmatig te veel kocht. Een van de andere aanwezigen zei ook ‘Veel voedselverspilling komt voort uit de angst om te weinig te hebben.’ Ik vind dat nogal herkenbaar. Francesca koopt tegenwoordig nog maar voor een dag of drie in en heeft op dag drie of vier restjesdag. Ik voer die restjesdag ook wat vaker in.

5. Doe aan slimme mealprepping. 

Ik kreeg op insta ook de vraag hoe je een mealprep kunt doen voor de week zonder na twee dagen alles weg te moeten gooien? Het antwoord is: Gebruik je vriezer! Je kunt de maaltijden voor de eerste twee dagen in je koelkast bewaren, maar daarna moet je ze uit je vriezer halen. Verder tips voor meal prepping:

• Check thuis eerst je voorraad.
• Maak een planning wat je die week gaat eten en wie er mee-eten op welke dagen.
• Noteer dit eventueel in je agenda of in een weekplanner.
• Pas de planning aan als je onverwacht een dag niet thuis eet.

Door voordat je boodschappen doet alvast op te schrijven wat je gaat eten, voorkom je dat je in de winkel te veel eten koopt. En daarmee voorkom je dat je eten moet weggooien omdat je het niet op tijd op krijgt.

6. Ik heb een tweepersoons huishouden (waarvan  eentje van drie jaar) maar de supermarkt verpakt altijd te veel… help!

Tja hoe doe je dat als je maar met zijn tweetjes bent, vroeg Catriona-Ellen zich af. Ik kreeg dit antwoord: “Ook hierbij geldt dat je vriezer je beste vriend is! Bewaar de restjes die je niet gebruikt voor later in de vriezer. Of zorg dat je in je weekplanning de restjes weer gebruikt in een volgende maaltijd (overgebleven kliekjes doen het goed in een omelet, wrap, pasta of soep).”

Hier is nog wat meer inspiratie om restjes op te maken:

7. Hoe lang is gehakt of kipfilet goed in de koeling als je het al gebakken hebt?

Na bereiding is gebakken kip of gehakt nog twee dagen houdbaar in de koelkast en tot drie maanden in de vriezer (-18 graden). Laat kliekjes eerst afkoelen voordat je ze in de koelkast of vriezer zet. Ze koelen sneller af als je het bakje of de pan in een laagje koud water zet. Laat de kliekjes niet langer dan twee uur buiten de koelkast staan. Doe ze in een afsluitbaar bakje en zet de datum erop.

Check de online bewaarwijzer voor al je vragen over bewaren.

8. Bruine bananen kunnen ook in de vriezer (en daarna in het bananenbrood)

Waar ik vroeger baalde van bruine bananen (en die dus wel eens in de prullenbak verdwenen) baal ik nu als de bananen allemaal op tijd worden opgegeten. Want bananenbrood maken is tegenwoordig mijn hobby (ik word daar heel zen van). Heb je wel bruine bananen, maar echt geen tijd om zo’n bananenbrood te maken? Ik kreeg de tip dat je de bananen gerust in de vriezer kunt bewaren, tot je wel tijd hebt voor dat brood. Superhandig! Het recept van mijn magische bananenbrood vind je hier.

9. Waar kan ik goede recepten vinden voor wat ik met de restjes kan doen?

Makkie! Je kunt hiervoor van allerlei receptenwebsites gebruik maken. Typ in Google de ingrediënten in die je nog hebt en kijk wat voor recepten er tevoorschijn komen. Zo Googelde ik laatste op ‘zoete aardappel, courgette, risotto’ en kwam op dit recept uit. Ik heb die avond heerlijk gegeten.

10. Koop voorgesneden (wok)groente

Ik dacht altijd dat het slecht voor het milieu (en lui) was om voorgesneden groente te kopen. Dus vermeed ik dat, of voelde ik me schuldig als ik het toch deed. Tot ik vorig jaar in een artikel van de Volkskrant las dat het juist wel goed is om voorgesneden groente te kopen. De groenten zijn efficiënt verwerkt, de verpakking goed recyclebaar, ongeopende zakjes houden de groenten langer houdbaar en je koopt op maat waardoor er weinig verspilling is.

Overigens waren ze in het artikel minder enthousiast over verpakte slablaadjes, omdat die meestal in te grote verpakking zit. Maar daar heeft Marijke dan weer een goeie tip voor:

11. Red een maaltijd (of brood) met de Too Good Too Go-app

Tijdens het etentje leerde ik ook over het bestaan van de app Too Good Too go. Het is een app waarmee je een Magix Box kunt kopen. Dat is een box met ‘overtollig eten’: eten dat nog prima eetbaar is, maar dat door winkels en restaurants aan het einde van de dag weg zou moeten worden gegooid. Denk bijvoorbeeld aan bakkerijen die elke dag vers brood bakken, of restaurants die meer drukte hadden verwacht en daardoor maaltijden overhouden. Winkels die zich aansluiten bij Too Good To Go, verzamelen aan het einde van de dag de producten die ze overhebben en stoppen die in zo’n Magic Box. Op de app kun je zien welke winkels in jouw omgeving eten aanbieden en kun je zo’n box met eten reserveren voor bedragen van 3 tot 5 euro. Supertof initiatief!

12. Wat doe je met je oude brood?

Liselotte vertelde dat er in Rotterdam zo’n 100 broodbakken in de wijk staan waar je je oude brood in kunt doen. Dat brood wordt dan opgehaald met elektrische wagentjes zodat er biogas van gemaakt wordt. Ze vroeg zich af dit initiatief landelijk is, maar het lijkt vooralsnog alleen in Rotterdam te zijn. De tip met oud brood is: ‘voordat je oud brood weggooit, kun je er misschien nog wentelteefjes of croutons van maken.’ Ik maak er vaak tosti’s van. Maar eerlijk gezegd hebben wij niet vaak oud brood in huis, omdat we het in de vriezer bewaren.

Nou ja, ik ben dus nogal enthousiast met dit thema aan de slag gegaan. Hoop dat ik jullie ook heb kunnen inspireren. Heb je nog aanvullende tips? Ik hoor ze graag!