Leer

5 tips die je kunnen helpen een miskraam te verwerken

Ben jij een van de vele vrouwen die een miskraam heeft gehad? Miriam van Kreij schreef het (ver)werkboek Als je je kindje verliest in de zwangerschap. In deze Relax Mama Masterclass deelt ze vijf tips die je kunnen helpen bij het verwerken van dit verlies. Zou je na deze vijf tips meer willen lezen of opschrijven over je miskraam verwerken? Ik mag drie boeken weggeven. Meer daarover onder de vijf tips.

Miriam: Eén op de vier vrouwen krijgt in haar leven één of meer miskramen. Dit verlies is een ervaring die aandacht mag hebben. Hoe pril ook, hoelang geleden ook. Soms merken vrouwen pas na verloop van tijd dat ze eigenlijk te weinig stilgestaan hebben bij hun verlies en verdriet. Misschien herken je dat?

‘Toen ik de miskramen kreeg, stopte ik het verdriet weg. Ik was vooral bezig om opnieuw zwanger te worden. Achteraf had ik gewild dat ik toen veel bewuster met het verlies bezig was geweest. Deze tips helpen me, ook nu, na al die tijd.’  Youri Fabienne.

Je miskraam verwerken: doe wat werkt voor jou

De belangrijkste tip is: doe wat werkt voor jou. Volg daarbij je gevoel. Ga wandelen of dansen, praat of schrijf erover, knutsel iets, zet een tatoeage, laat een sieraad maken, doe wat past bij jou. Dit is ook waardevol als je miskramen langer geleden zijn.

Heb je de behoefte om iets te doen met je verlies? Hier lees je vijf concrete tips, die al veel moeders hebben geholpen bij miskraam verwerken.

1. Schrijf een brief aan je kindje. Vertel daarin hoe je terugkijkt op de zwangerschap. Vertel ook hoe het kindje nu plek heeft in je leven, in jullie gezin. Misschien vertel je ook welke toekomst je voor dit kind gedroomd had? Ook je partner kan zo’n brief schrijven. Het kan heel waardevol zijn om elkaars brieven te lezen.

2. Verzamel spulletjes die je herinneren aan het kindje dat er zo kort was. Misschien de zwangerschapstest, een echofoto, de eerste sokjes die je kreeg? Je kunt ze neerzetten op een mooi plekje in huis en er geregeld een kaarsje bij branden. Voor zo lang het voor jou prettig is. Of je bewaart de spulletjes in een mooie bewaardoos?

3. Luister naar muziek waar je troost in vindt. Op miskraambegeleiding.nl/muziek vind je meer dan zestig liedjes, die ouders steun en troost hebben gegeven.

4. Vertel je andere kinderen erover. Misschien vraag je je af hoe en óf je je andere kind(eren) wel moet vertellen over het kindje dat er nooit kwam. Er zijn een paar redenen om dat wel te doen. Het kan namelijk meer rust geven in je gezin. Het kan je andere kind(eren) zelfs helpen. Sommige kinderen leven namelijk – heel uitputtend – onbewust voor twee. Of ze hebben juist een hang naar de dood. Als ze weten van het kindje dat zo kort in mama’s buik was, kunnen die problemen verdwijnen. Dan kunnen ze ‘gewoon’ hun eigen leven leven. Bovendien leef je je kinderen vóór dat je ook over lastige of verdrietige onderwerpen mag praten. Dat is heel waardevol in je opvoeding.

Vind je het nog lastig om het ze te vertellen? Download dan het ‘5-stappenplan om je kinderen te vertellen over je miskraam’ op miskraambegeleiding.nl/stappenplan.

Halina: ‘We hebben het ze summier verteld, ik wil dat ze weten wat er gebeurd is, maar we hebben er geen drama van gemaakt.’

Annelies: ‘Ik heb een gesprek met de kinderen gehad. Ik vertelde ze dat ik nog twee keer een baby in mijn buik heb gehad. En dat die baby’s niet verder groeiden en zijn doodgegaan. De jongste twee wilden direct een tekening maken waar de twee baby’s op staan. Ontroerend. Ik heb er nooit bij stilgestaan dat ik het verhaal van de miskramen ook kon delen met de kinderen. Nu zijn de miskramen ook echt een onderdeel van ons gezin geworden en niet alleen van ons als ouders.’

Er zijn mooie prentenboeken om met jonge kinderen te lezen, speciaal over het verlies in het prille begin van de zwangerschap. Kindje in de wolken bijvoorbeeld.

5. Vul het (ver)werkboek ‘Als je je kindje verliest in de zwangerschap’ in

Wil je meer doen, omdat je merkt dat het je nog (te) veel bezighoudt? Vul dan het boek in ‘Als je je kindje verliest in de zwangerschap’.

‘Eindelijk een boek voor mij! Zo fijn dat ik in dit boek kan schrijven en tekenen over mijn ervaringen met het kindje dat ik verloor. Heel erg waardevol.’ Brenda

De tips uit dit blog vind je ook terug in Als je je kindje verliest in de zwangerschap van Miriam van Kreij van Miskraambegeleiding Nederland schreef. Het is een persoonlijk (ver)werkboek om in te vullen en te bewaren. Met uitnodigende vragen, bemoedigende gedichten en toegankelijke suggesties. Je vindt er bijvoorbeeld ook concrete suggesties om er met je partner over te praten, ook als jullie verlies al langer geleden is. Als je je kindje verliest in de zwangerschap kost €19,99 en is te krijgen bij de boekhandels en ook hier online.

edit – De drie exemplaren van het boek die ik mocht weggeven, zijn inmiddels vergeven. De winnaars hebben een bericht van mijn ontvangen. 

Heb je meer nodig om je ervaringen te verwerken? Kijk dan op www.miskraambegeleiding.nl voor gerichte persoonlijke begeleiding.

Vorige bericht Volgende bericht

Ook leuk

25 Reacties

  • Reageer Yvon. 12 februari 2019 at 15:00

    Ik zou heel graag dit boek voor mijzelf willen winnen. Wij hebben 2 kindjes moeten laten gaan in de zwangerschap. Dit boek zou een mooie aanvulling zijn bij de rest van de herinneringsspulletjes!

  • Reageer Eelkje 13 februari 2019 at 07:17

    In december mijn kindje verloren bij meer dan 15wk zwangerschap. Tip 1 tm 4 al opgevolgd, maar misschien helpt dit boek ons weer een stapje verder

  • Reageer Christel 13 februari 2019 at 07:23

    Ik zou het boekje graag willen winnen. Zelf 2 miskramen gehad en een kindje dat geboren is met 24 weken. Vooral met het verliezen van ons dochterje (kate*) heb ik het vaak nog erg moeilijk. Zij maakte ons mama en papa

  • Reageer Karlijn 13 februari 2019 at 07:36

    Ik heb in december een miskraam gehad. Met mijn achtergrond van 2 depressies zou het fijn zijn om dingen op te schrijven en te lezen. Om een stukje onzekerheid weg te halen bij mezelf. En om mijn gedachten niet alle kanten op te laten gaan.

  • Reageer Elisabeth 13 februari 2019 at 07:40

    Ik wil hem winnen voor mijn collega. Zij heeft het erg moeilijk met haar recente miskraam. Ik kan zelf niet mee praten over dit onderwerp en weet dus niet goed hoe ik haar kan steunen.

  • Reageer Heleen 13 februari 2019 at 07:56

    Drie voldragen en drie verloren, ik was zes keer zwanger. En maak daar geen geheim van. Als ik naar de tips kijk, heb ik het niet slecht gedaan, ik heb mijn intuïtie gevolgd. Het boek zou ik toch graag winnen, voor een vriendin die er nog middenin zit

  • Reageer Dorien Blom 13 februari 2019 at 08:06

    Ik zou heel graag zo’n boekje willen winnen. Voor mezelf en om te lenen aan mijn cliënten via http://www.vlinderbaby.nl

  • Reageer Marieke Zondag 13 februari 2019 at 09:33

    Wat een prachtig boek! Zelfs nu in deze tijd wordt er soms nog echt te weinig gesproken wat een impact een miskraam of stil geboren kindje heeft. Ik zou het boek heel graag winnen voor een fijne vriendin en collega. Een mooi document voor haar om stil te staan bij haar kleine mannetje.

  • Reageer Agnes 13 februari 2019 at 09:40

    Voor een lieve vriendin die dit net heeft mee gemaakt 😢

  • Reageer José 13 februari 2019 at 09:52

    Ik zou graag een exemplaar voor mezelf ontvangen. Mijn miskraam was in 2015 en ik ga voor dit kindje binnenkort een akte laten opmaken en het registreren in BRP. Geen idee wat er dan naar boven gaat komen dus wellicht vind ik nog meer handvatten in dit boekje. 3 van de 5 tips hierboven doe ik al iets mee.

  • Reageer Miriam 13 februari 2019 at 10:11

    Ja, heel graag! Na de miskraam het geluk gehad redelijk snel opnieuw zwanger te worden, maar juist daardoor misschien er te weinig bij stil gestaan. Terwijl ik daar nu wel behoefte aan heb.

  • Reageer Miriam 13 februari 2019 at 10:35

    Graag doe ik mee met deze actie, afgelopen najaar helaas een miskraam gehad. Misschien helpt het boek om er beter mee om te kunnen gaan, zeker nu we opnieuw proberen om zwanger te worden.

  • Reageer Dia 13 februari 2019 at 10:44

    Ik zou dit prachtige boek heel graag willen winnen. Toen ik in verwachting was voelde ik al dat deze zwangerschap anders was dan de vorige. De hormonen en alle bijbehorende tekens van zwangerschap waren twee keer zoveel. Ondanks dat dit nog maar het begin was, was mijn buikje al groter en was het al twee keer zo ‘zwaar’. Ik was zo gelukkig!! Ik wat laat in de zwangerschap een eerste (termijn) echo. Dat was geen probleem dacht ik, want ik voel mij overduidelijk zwanger en zag er net zo uit. Wat waren wij gelukkig toen wij een prachtig baby’tje zwaaiend met armpjes en beentjes zagen!! Maar wat een klap twee tellen daarna…haar tweeling was net overleden. Wij hadden het gevoel verscheurd te worden. Zo dubbel! Zo gezegend met dit prachtige mensje en zo’n verdriet dat wij ons andere baby’tje nooit de knuffels hebben mogen geven die hij verdiende. Er zal altijd een gemis zijn. Dagelijks worden wij aan ons ‘verloren’ kindje herinnerd, elke keer als wij naar ons dochtertje kijken. Zij had niet alleen moeten zijn, een ‘deel’ van haar ontbreekt. En dat ontzettend pijn. Ik hoop dat dit boek ons een beetje kan helpen het verdriet een plekje te geven… want het verdriet zal er altijd zijn 💔

  • Reageer Dafne Thielking 13 februari 2019 at 10:59

    Precies dit verhaal, 3 mnd terug een miskraam gehad..ons 4e kindje. Nu opnieuw zwanger, lichte paniek maar zo blij❤️ Ons regenboogkindje blijft in ons hart!

  • Reageer Anita 13 februari 2019 at 15:04

    Mijn andere kindjes. Ja ik denk soms aan ze. Maar ben niet zo goed met mijn gevoelens. Nu mijn dochter (10) vraagt waarom ze geen broertjes en zusjes heeft begin ik langzaam aan de verwerking aan te gaan. Langzaam aan want uit 7 zwangerschappen 1 gezonde dochter is best heftig kom ik nu achter. Vooral als de miskramen plaatsvinden in de eerste 12 weken . Niemand weet nog iets en je brengt het nieuws niet als “ik ben zwanger” maar “ik heb ’n miskraam gehad”. En heel eerlijk ik heb niet alle miskramen gedeeld. Bang voor de reacties. “Gelukkig” hebben we ’n “logische” reden voor de miskramen: ’n genetische afwijking die eigenlijk alleen bij voortplanting probemen oplevert. Misschien is het boek ’n hulp om nu eindelijk alles eens een plaats te geven.

  • Reageer Gejanne Poortinga 13 februari 2019 at 19:12

    10 oktober 2017 een miskraam gehad en 10 oktober 2018 begonnen de weeën en is 11 oktober ons dochtertje geboren, zo bijzonder ❤️
    Ik heb er nooit over nagedacht om hierover te vertellen later aan mijn dochter, misschien dat ik wat aan de tips heb. Ik heb het ver weg gestopt, maar als ik er nu weer zo over nadenk word ik zó intens verdrietig. Misschien kan het boekje mij helpen met het verwerken er van, ik heb het blijkbaar toch nog nodig.

    • Reageer Gejanne Poortinga 13 februari 2019 at 22:21

      Ik heb het nog eens nagekeken en het was 11 oktober 2017 dat we te zien en te horen kregen dat het kindje niet meer leefde & 11 oktober 2018 dat we ons dochtertje kregen ❤️

  • Reageer Alien ploegman 13 februari 2019 at 19:58

    Zou het graag aan een vriendin van mij geven die hier ook vijf keer te maken mee gehad heeft .

  • Reageer Rianne Nap 13 februari 2019 at 20:17

    Ik heb erg veel belangstelling voor dit boekje. 12 jaar geleden verloor ik met 37 weken mijn eerste kindje. Een meisje. En drie jaar geleden met 8 weken een miskraam.
    Met mijn ervaringen probeer ik nu anderen te helpen. Graag zou ik dit boekje hierbij gebruiken….

  • Reageer Eline 13 februari 2019 at 21:50

    Ik zou dit boek heel graag willen winnen. 🍀 ik ben momenteel voor de derde keer op een rij zwanger, inmiddels 27 weken van een dochtertje, maar hiervoor ook twee keer achter elkaar een kindje verloren. De eerste kwam als een shock, maar dan denk je nog het overkomt helaas meer vrouwen dan je denkt, en wanneer het daarna nog een keer mis gaat ga je de schuld bij jezelf leggen. Waarom? Waarom ik? Wat is mis met mijn lichaam? Ik ben meer dan 50 kg afgevallen en zoveel gezonder dan 4 jaar geleden bij onze eerste dochter. Waarom verlies ik dan 2 keer een kindje? Nog voordat ik de tweede miskraam een plek had gegeven bleek ik weer zwanger. 3 maal is scheepsrecht. Toen ik bij 13,5 week weer een hevige bloeding kreeg en de artsen zeiden we gaan je opnemen want waarschijnlijk zal je kindje de ochtend niet halen, stortte onze wereld in. MAAR dit kindje is een vechter. Ze hoort bij ons en zij moet op de wereld komen ❤ we zullen haar en onze oudste tzt zeker vertellen over de andere kindjes, maar eerst moet ik dit zelf gaan verwerken. Dit boek zou me daar ontzettend bij helpen. 💖

  • Reageer Mieke S 13 februari 2019 at 21:56

    Oei, wat confronterend om over dit onderwerp nu te lezen… eind januari zou ons kindje geboren moeten zijn. Al vroeg in de zwangerschap verloren. Toch voelt het verlies nu groter dan toen. De leegte… We hebben twee eerdere miskramen meegemaakt, en de helft van een tweeling verloren. Ook allemaal heftig, maar steeds was er ‘uitzicht’ en hoop op een volgende zwangerschap. We hebben drie heerlijke kinderen gekregen. De laatste zwangerschap kwam als een onverwacht groot geschenk. Maar helaas… ik ben nu 41 jaar, dus we gaan niet nogmaals ‘proberen’. Op de een of andere manier is het voerlieden van dit vierde kindje het zwaarst… we worden nooit meer compleet als gezin…

  • Reageer Nicolette 14 februari 2019 at 15:20

    Hier vorige week helaas met nog geen 13 weken moeten bevallen. Na 2 jaar eindelijk zwanger en dan de klap: de levensvatbaarheid van jullie kindje is nihil. Ik zou zeker wat aan dat boek hebben!

  • Reageer Liset 16 februari 2019 at 08:19

    Voor mijn vriendin die net een miskraam heeft gehad en nu, na de curretage, snel weer verder wil met haar leven, haar kinderwens en haar twee kinderen. Ik gun het haar dat ze even stil kan staan bij dit verlies en dat dit kindje ook een plekje krijgt in hun gezin.

  • Reageer Rebecca 19 februari 2019 at 06:47

    Alle verhalen hier, zo herkenbaar. Ik steek een kaarsje aan voor alle moeders die hun kindje moeten missen.

  • Reageer MJB 3 november 2019 at 15:29

    Pfff ik zoek zo nu en dan eens wat op over miskramen. Vanaf 2008 tot afgelopen oktober 2019 al 7 miskramen gehad ( 9 zwangerschappen) na 5 miskramen wisten we de oorzaak die niet snel onderzocht zou worden ( zwangerschapstrombose) en daarma 2 prachtige zoons op de wereld mogen zetten met het spuiten van bloedverdunners in mijn zws. Begin 2019 een miskraam gehad door verkeerd handelen van artsen obv zwangerschapstrombose en die miskraam met 9.5 week hakt het meeste erin en merk dat ik deze slecht kan verwerken. Zoveel emoties en gedachten.
    Al mijn mooie sterrenvlindertjes van voor de geboorte van mijn zoons staan op mijn lichaam als trotse herinnering de laatste moeten er nog bij. Misschien dat dit dan toch meer een plekje kan krijgen als ze erbij staan. Ik ga zeker je boek lezen want wil zo graag verder.

  • Laat je reactie achter