De O is van Opa

‘Doe mij die maar, die extra grote.’ Ik wijs in de vitrine van de bakker naar een belachelijk grote mergpijp, eentje met deeg vanbinnen, als ware het een taartje. Mijn vaders lievelings. Vandaag zou hij 69 zijn geworden en dus eet ik die mega mergpijp zonder hem. Mijn ‘Gefeliciteerd papa’ galmt een beetje door de woonkamer nu er niemand is om de wensen te ontvangen. En al accepteer ik steeds meer dat ik hem niet zomaar kan bellen en kan ik lachen wanneer ik precies weet welke grap hij zou maken, op dit soort dagen is hij er altijd even ‘extra niet’.

Met een voorraad luiers in twee maten in de ene kast en rompertjes, sokjes en knuffels in de andere is de ongeboren baby er juist extra wel. Misschien maakt dat het ook ineens tastbaar dat mijn kindje zijn opa nooit zal kennen. Dat opa nooit in persoon aan het wiegje zal staan. Natuurlijk zag ik dat al van verre aankomen voordat ik zwanger was. Nu wordt dat echter met de dag concreter.

Het zit in het weten dat mijn vader mij niet zal omhelzen na wat vermoedelijk de grootste fysieke prestatie in mijn leven wordt. Of dat hij zijn kleinzoon niet in zijn armen zal nemen als deze nog maar een paar uur oud is en dat hij hem dan met zachte stem zou zeggen de kleine jongen zo welkom is. Die stem die mij zo vaak gerust stelde, of het nou om een splinter in mijn voet ging toen ik klein was of na afloop van een puberruzie over huiswerk. Ook nu zou ik die troostende stem vaak nog wel even kunnen gebruiken. Al was het maar om me te zeggen dat opvoeden straks grotendeels vanzelf gaat, uit liefde voor je kinderen. Hij kan het weten, hij heeft het vier keer gedaan.

Het zijn de kleine dingen die mijn vader gewoon zou moeten meemaken. Ik had hem luiers willen laten verschonen, iets waar hij dacht allang vanaf te zijn. Ik had hem de fles willen laten geven en een eerste lachje gegund. Hij had de kleine spruit tot in het oneindige moeten kietelen, hem op de bank verhalen moeten vertellen die ik nog ken uit mijn jeugd en ik zou niets liever willen dan ze samen met de laarzen aan de tuin in zien gaan. Zodat ik nog even snel een foto zou kunnen maken, die ik dan later – als hij er echt niet meer zou zijn – nog zou kunnen bekijken.

Maar dat gaat niet. Die foto is er niet en zal er niet komen. Ik zal dat beeld zelf moeten bedenken, op de momenten waarvan ik hoop en voel dat hij er even is. Op al die momenten dat opa er zou moeten zijn maar niet is, zal ik aan iets fijns denken waardoor hij er toch een beetje bij is, zodat ook zijn kleinkind hem leert kennen. Bijvoorbeeld op mijn vaders verjaardag, als mijn zoontje oud genoeg is om mee te eten van een mega mergpijp, die opa toch zo lekker vond.